๑. ความเป็นมา
กรอบความร่วมมือกระบวนการโคลัมโบ (Colombo Process : CP) ก่อตั้งขึ้นในปี ค.ศ. 2003 โดยประเทศผู้ส่งแรงงานในภูมิภาคเอเชียจำนวน 10 ประเทศ (บังคลาเทศ จีน อินเดีย อินโดนีเซีย เนปาล ปากีสถาน ฟิลิปปินส์ ศรีลังกา ไทย และเวียดนาม) เพื่อหารือและให้ข้อเสนอแนะในเรื่องการบริหารจัดการ ส่งแรงงานไปทำงานต่างประเทศ โดยเฉพาะในประเทศในกลุ่มรัฐอ่าวอาหรับ และต่อมาอีก ๒ ประเทศอัฟกานิสถาน และกัมพูชาได้เข้าร่วมเป็นสมาชิก CP โดยมีองค์การระหว่างประเทศเพื่อการโยกย้ายถิ่นฐาน (International Organization for Migration: IOM) ปฏิบัติหน้าที่ฝ่ายเลขานุการของกรอบความร่วมมือ CP
๒. ประเทศสมาชิกและผู้สังเกตการณ์
มี 1๒ ประเทศสมาชิก ได้แก่ อัฟกานิสถาน กัมพูชา บังคลาเทศ จีน อินเดีย อินโดนีเซีย เนปาล ปากีสถาน ฟิลิปปินส์ ศรีลังกา ไทย และเวียดนาม
และ 8 ประเทศผู้สังเกตการณ์ ได้แก่ บาห์เรน อิตาลี คูเวต มาเลเซีย กาตาร์ สาธารณรัฐเกาหลี ซาอุดิอาระเบีย สหรัฐอาหรับเอมิเรต
๓. วัตถุประสงค์ของกระบวนการโคลัมโบ
๓.๑ เป็นเวทีหารือปัญหาของแรงงานที่ทำงานต่างประเทศระหว่างประเทศผู้ส่งและรับแรงงาน และเสนอแนวทางแก้ปัญหาในทางปฏิบัติเพื่อความเป็นอยู่ที่ดีของแรงงานที่ทำงานในต่างประเทศ
๓.๒ ส่งเสริมการเจรจากับประเทศผู้รับแรงงานเพื่อรักษาประโยชน์จากการจ้างแรงงานไปทำงานต่างประเทศที่เป็นระบบ
๓.๓ ทบทวนและติดตามการดำเนินงานตามข้อเสนอแนะ และกำหนดขั้นตอนการดำเนินงานในอนาคต
๓.๔ ให้การคุ้มครองและบริการแก่แรงงานต่างด้าวที่ไปทำงานต่างประเทศ โดยเฉพาะการคุ้มครองแรงงานจากการถูกเอาเปรียบจากการจัดหางานและการทำงาน
๓.๕ เสริมสร้างสมรรถนะ จัดเก็บข้อมูล และความร่วมมือระหว่างรัฐ
๓.๖ แลกเปลี่ยนประสบการณ์ บทเรียน และแนวปฏิบัติที่ดีในการทำงานในต่างประเทศของประเทศสมาชิก
๔. กิจกรรม
๔.๑ การประชุมรัฐมนตรีกระบวนการโคลัมโบ จัดขึ้นประจำทุก ๒ ปี
๔.๒ การประชุมเจ้าหน้าที่อาวุโสกระบวนการโคลัมโบ จัดประจำทุกปี โดยในปีที่มีการประชุมระดับรัฐมนตรี จะมีการประชุมระดับเจ้าหน้าที่อาวุโสก่อนหน้า ( back to back)
๔.๓ การประชุม Thematic Area Working Group (TAWG) ของสาขาความร่วมมือใน 5 ด้าน ได้แก่ 1) ทักษะฝีมือและระบบการยอมรับคุณสมบัติ 2) การดูแลการจัดหางานที่มีจริยธรรม 3) การอบรมก่อนการเดินทางไปทำงานในต่างประเทศ และการเสริมสร้างความเข้มแข็ง 4) การส่งเงินกลับภูมิลำเนา และ 5) การวิเคราะห์ตลาดแรงงาน โดยมีหน่วยสนับสนุนทางวิชาการของกรอบความร่วมมือ CP (Colombo Process Technical Support Unit: CP TSU) ทำหน้าที่ฝ่ายเลขานุการของ TAWG
๕. การเป็นประธานกระบวนการ CP
ที่ผ่านมาประเทศสมาชิกไม่ได้มีข้อตกลงในการเป็นประธานกระบวนการ CP แต่เมื่อปี พ.ศ. ๒๕๕๙ประเทศสมาชิกเห็นชอบให้ยึดแนวทางการหมุนเวียนเป็นประธานกระบวนการ CP ซึ่งใช้ระบบตามความสมัครใจโดยเรียงตามลำดับตัวอักษร
ประธานกระบวนการ CP จะดำรงตำแหน่งคราวละ ๒ ปี โดยประเทศที่เป็นประธานจะรับหน้าที่หลักในการจัดประชุมทั้งระดับเจ้าหน้าที่อาวุโสและระดับรัฐมนตรี รวมถึงการประชุมอื่นๆ ตามความจำเป็น และประธานจะเป็นผู้แทนและปฏิบัติงานแทนกระบวนการ CP ในการหารือระดับภูมิภาคอื่นหรืองานอื่นๆ เพื่อส่งเสริมวิสัยทัศน์ของกระบวนการ CP โดยสอดคล้องกับการตัดสินใจของประเทศสมาชิก
๖. กลไกการกำหนดงบประมาณ
ที่ผ่านมาการประชุมและการดำเนินงานของกรอบความร่วมมือ CP จะขึ้นอยู่กับการได้รับการสนับสนุนทางการเงินจากประเทศผู้บริจาค แต่ในปี พ.ศ. ๒๕๕๘ ประเทศสมาชิกเห็นพ้องที่จะสนับสนุนค่าบำรุง ปีละ ๔,545 USD (เพื่อจัดประชุมเจ้าหน้าที่อาวุโสปีละ ๑ ครั้ง และการจัดประชุมระดับรัฐมนตรีอีก ๑ ครั้ง ในทุก ๒ ปี) โดยเริ่มการจ่ายเงินสมทบตั้งแต่ปี 2560 เป็นต้นไป
- 7. พัฒนาการล่าสุด
กระบวนการโคลัมโบได้จัดการประชุมทั้งระดับรัฐมนตรีและเจ้าหน้าที่อาวุโสมาแล้ว ๕ ครั้ง โดย ครั้งที่ ๑ ศรีลังกา (พ.ศ. ๒๕๔๖) ครั้งที่ ๒ ฟิลิปปินส์ (พ.ศ.๒๕๔๗) ครั้งที่ ๓ อินโดนีเซีย (พ.ศ. ๒๕๔๘) ครั้งที่ ๔ บังกลาเทศ (พ.ศ. ๒๕๕๔) ครั้งที่ ๕ ศรีลังกา (พ.ศ.๒๕๕๙) และเนปาลจะจัดการประชุมระดับเจ้าหน้าที่อาวุโส ในเดือนพฤศจิกายน ๒๕๖๑ และคาดว่าจะจัดการประชุมระดับรัฐมนตรีในปี พ.ศ. ๒๕๖๒
——————————————–
จัดทำโดย กลุ่มงานอาเซียน
สิงหาคม 2561
